Sau kỳ thi tốt nghiệp THPT, một trong những bước quan trọng quyết định cánh cửa tương lai của thí sinh chính là điền và sắp xếp nguyện vọng xét tuyển. Không ít bạn dù đạt điểm cao nhưng lại không trúng tuyển vì lựa chọn sai chiến lược. Ngược lại, có những bạn điểm vừa phải nhưng lại đỗ vào ngành mong muốn nhờ có cách chọn nguyện vọng hiệu quả. Vậy, đâu là phương pháp khoa học để lựa chọn nguyện vọng một cách thông minh và phù hợp với năng lực bản thân? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn từng bước hoạch định kế hoạch nguyện vọng nhằm tối ưu hóa khả năng trúng tuyển.
Mục lục
- 1 Vì sao cần biết cách chọn nguyện vọng hiệu quả?
- 2 Đánh giá đúng năng lực bản thân
- 3 Nghiên cứu kỹ ngành học và trường đào tạo
- 4 Phân nhóm nguyện vọng theo cấp độ
- 5 Tận dụng đa dạng phương thức tuyển sinh
- 6 Tránh các sai lầm thường gặp khi chọn nguyện vọng
- 7 Chuẩn bị tốt cho kỳ thi – bước nền tảng
- 8 Theo dõi điều chỉnh nguyện vọng sau khi có điểm
Vì sao cần biết cách chọn nguyện vọng hiệu quả?
Việc chọn nguyện vọng không đơn thuần là lựa chọn ngành hoặc trường bạn yêu thích. Với quy chế tuyển sinh hiện hành, thí sinh được đăng ký nhiều nguyện vọng và các nguyện vọng được xét theo thứ tự ưu tiên. Nếu bạn trúng tuyển ở nguyện vọng đầu tiên thì các nguyện vọng sau sẽ không còn hiệu lực.
Chính vì vậy, nếu không biết cách chọn nguyện vọng hiệu quả, bạn có thể mất đi nhiều cơ hội quý giá. Đặc biệt, khi điểm thi chưa thật sự nổi bật, việc chọn lựa khôn ngoan còn đóng vai trò như “tấm vé cứu cánh” giúp bạn vẫn có thể đạt được mục tiêu học tập.
Đánh giá đúng năng lực bản thân
Điều này bao gồm:
- Kết quả học tập 3 năm THPT
- Điểm thi thử THPT quốc gia
- Tổ hợp môn bạn mạnh nhất
- Sự tiến bộ hoặc yếu kém trong từng môn
Thay vì đặt nguyện vọng quá xa tầm với hoặc chọn theo cảm tính, hãy chọn dựa trên dữ liệu thực tế. Điều này giúp bạn tăng cơ hội trúng tuyển thay vì “chơi ván bài may rủi”
Nghiên cứu kỹ ngành học và trường đào tạo
Không ít bạn chọn nguyện vọng chỉ vì nghe theo lời khuyên hoặc chạy theo trào lưu, dẫn đến việc học sai ngành, không phù hợp, và bỏ học giữa chừng.
Hãy tìm hiểu chi tiết về:
- Nội dung đào tạo của từng ngành
- Môi trường học tập, cơ sở vật chất của trường
- Cơ hội việc làm sau tốt nghiệp
- Mức học phí, học bổng và chính sách hỗ trợ sinh viên
- Có phương pháp ôn thi hiệu quả cho bản thân
Bạn cũng nên xem xét nguyện vọng theo nhóm ngành liên quan để mở rộng lựa chọn, tránh bó hẹp quá mức. Ví dụ, nếu bạn yêu thích Công nghệ thông tin nhưng lo ngại điểm chuẩn quá cao, có thể chọn thêm ngành Hệ thống thông tin hoặc An ninh mạng ở trường khác phù hợp hơn với năng lực.
Phân nhóm nguyện vọng theo cấp độ
Một trong những bí quyết trong cách chọn nguyện vọng hiệu quả là sắp xếp nguyện vọng theo mức độ ưu tiên và khả năng trúng tuyển. Dưới đây là gợi ý phân nhóm:
- Nhóm 1 – Nguyện vọng thử sức: Chọn trường/ngành mơ ước, điểm chuẩn thường cao hơn điểm bạn dự đoán 1–2 điểm.
- Nhóm 2 – Nguyện vọng phù hợp: Là nhóm ngành có điểm chuẩn gần hoặc bằng với mức điểm dự kiến. Đây là nhóm có khả năng đậu cao nếu bạn thi đúng sức.
- Nhóm 3 – Nguyện vọng an toàn: Là những ngành có điểm chuẩn thấp hơn mức điểm dự kiến của bạn 2–3 điểm, đảm bảo có một vị trí chắc chắn.
Chọn theo chiến lược này giúp bạn cân bằng giữa mong muốn cá nhân và thực tế điểm thi, đồng thời tránh trường hợp rơi vào tình huống “trượt tất cả”.
Tận dụng đa dạng phương thức tuyển sinh
Ngoài xét điểm thi THPT, nhiều trường đại học còn xét tuyển bằng học bạ, kỳ thi đánh giá năng lực hoặc kết hợp chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế. Việc tận dụng nhiều phương thức tuyển sinh khác nhau sẽ tăng cơ hội trúng tuyển và giảm áp lực dồn hết vào kỳ thi chính. Bạn nên theo dõi sát thông tin tuyển sinh của các trường từ đầu năm lớp 12 để chuẩn bị hồ sơ kịp thời.
Tránh các sai lầm thường gặp khi chọn nguyện vọng
Trong quá trình hỗ trợ các sĩ tử, nhiều giáo viên nhận thấy thí sinh thường mắc phải một số lỗi phổ biến như:
- Chọn nguyện vọng theo bạn bè hoặc theo phong trào.
- Đăng ký toàn ngành “hot” nhưng điểm chuẩn quá cao.
- Không phân bổ đều giữa các nhóm ngành dễ và khó.
- Không tìm hiểu kỹ các trường ngoài công lập, cao đẳng chất lượng cao.
Hãy nhớ rằng: mỗi người có một con đường riêng, bạn không cần đi theo số đông mà chỉ cần chọn đúng lối đi phù hợp với bản thân.
Chuẩn bị tốt cho kỳ thi – bước nền tảng
Dù chiến lược chọn nguyện vọng có tốt đến đâu, thì nền tảng vẫn là điểm thi. Do đó, quá trình ôn tập và làm bài thi đóng vai trò tiên quyết.
Một trong những điều quan trọng thường bị bỏ sót là chuẩn bị các vật dụng được mang vào phòng thi. Tưởng chừng đơn giản, nhưng sự thiếu sót trong khâu này có thể ảnh hưởng đến tâm lý và kết quả làm bài. Một số vật dụng cần thiết bao gồm:
- Bút viết, bút chì 2B, tẩy, máy tính cầm tay được phép.
- Giấy tờ tùy thân, phiếu báo danh, thẻ dự thi.
- Đồng hồ đeo tay đơn giản.
- Nước uống chai nhỏ không nhãn, khăn giấy (nếu được phép mang theo).
Theo dõi điều chỉnh nguyện vọng sau khi có điểm
Sau khi biết điểm thi, Bộ GD&ĐT sẽ cho phép thí sinh điều chỉnh nguyện vọng trong một khoảng thời gian cụ thể. Đây là cơ hội cuối cùng để bạn điều chỉnh lại chiến lược đã đặt ra nếu điểm số không như kỳ vọng hoặc phổ điểm toàn quốc thay đổi bất thường.
Tuy nhiên, cần tránh thay đổi một cách cảm tính hoặc theo bạn bè. Việc điều chỉnh phải có phân tích cụ thể dựa trên điểm chuẩn các năm trước, số lượng hồ sơ đăng ký và tỷ lệ chọi dự kiến.
Việc chọn ngành học và trường đại học không chỉ là một quyết định cá nhân mà còn ảnh hưởng đến tương lai lâu dài. Hiểu được cách chọn nguyện vọng hiệu quả sẽ giúp bạn đưa ra những lựa chọn sáng suốt, tránh rủi ro và tận dụng tối đa cơ hội.
Chọn nguyện vọng đúng là chọn hướng đi phù hợp, đúng đắn, có thể giúp bạn đạt được kết quả tốt ngay cả khi điểm số không thật sự vượt trội. Hãy chuẩn bị kỹ lưỡng từ hôm nay – cả về học lực, tâm lý và thông tin xét tuyển – để bước vào kỳ thi với tâm thế tự tin nhất và một danh sách nguyện vọng thông minh nhất.